بررسی موانع و محدودیت‌های داخلی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران (مطالعه میدانی 300 طرح سرمایه‌گذاری خارجی تحت پوشش قانون سرمایه‌گذاری)

در سال‌های اخیر، کشور ایران در کنار سایر کشورهای جهان و با تـوجه به امتیـازات ویـژه سرمایه‌گذاری خارجی تلاش‌های زیـادی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی به عمل آورده است. به‌رغم این تلاش‌ها، با تـوجه به پتانسیل‌های فـراوان، ظـرفیت‌ها و مـوقعیت ژئـو استراتژیک ایران در مقایسه با کشورهای دیگر دارای پتانسیل‌های ضعیف و نامناسب، نتیجه شایانی حاصل نشده و میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران، نسبت به توانمندی‌های آن، بسیار پایین بوده است . این موضوع یعنی تلاش زیاد و عدم کسب نتیجه متناسب، به چالش اساسی پیش‌روی تصمیم‌گیرندگان اقتصادی کشور تبدیل و بررسی‌های متعددی برای آسیب‌شناسی این موضوع انجام شده است. از یک‌سو، مطالعاتی به این نتیجه رسیده‌اند که با توجه به فضای سیاسی بین‌المللی، به‌ویژه تحریم‌های بین‌المللی اعمال شده در سال‌های اخیر باعث می‌شود تلاش‌های ایران به نتیجه درخور توجهی نایل نشود و مخالفان نظام ایران از هرگونه ابزاری استفاده می‌کنند تا مانع سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران خارجی در ایران شوند. از سوی دیگر، عده‌ای معتقدند موانع و محدودیت‌های داخلی و بوروکراسی زایـد اداری مانع جذب سرمایه‌گذاری خارجی می‌شود و چنانچه این موانع برطرف شود، جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران بیشتر می‌شود. نقطه اشتراک هر دو طیف صاحب‌نظران مذکور، این است که هیچ‌کدام تـاکنون به‌صورت میدانی بررسی نکرده-اند که وضعیت طرح‌های سرمایه‌گذاری خارجی در ایران چگونه بوده و علل عدم موفقیت آنها در چه زمینه‌ای است؟ این پژوهش ضمن توجه به عوامل تأثیرگذار در جذب سرمایه‌گذاری خارجی و، همچنین، آثار مثبت و منفی سرمایه‌گذاری خارجی بر کشور میزبان، بیش از 300 طرح سرمایه‌گذاری خارجی را یکایک و به صورت میدانی مورد بررسی قرار داده و موانع پیش روی آنها را شناسایی، بررسی، پالایش و تحلیل نموده است.